ارزیابی طرح های آبیاری بارانی اجرا شده در منطقه آذربایجان شرقی و بررسی امکان اصلاح آنها

در این مطالعه 9 سیستم آبیاری بارانی شامل سه سیستم ویل موو ، سه سیستم کلاسیک و سه سیستم قرقره ای در استان آذربایجان شرقی به عنوان نمونه انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفت. ضریب یکنواختی ، راندمان پتانسیل کاربرد و راندمان واقعی کاربرد آب اندازه گیری شد. به منظور تجزیه و تحلیل بهتر الگو توزیع آب در اطراف آبپاش های مورد آزمایش منحنی کفایت آبیاری ترسیم گردید. راندمان پتانسیل کاربرد در مزارع مورد ارزیابی در سیستم ویل موو از 3/69 تا 5/78 درصد ، در سیستم های کلاسیک از 2/48 تا 5/73 درصد و برای سیستم های قرقره ای از 40 تا 5/56 درصد متغیر بود. متوسط راندمان واقعی کاربرد در سیستم ویل موو ، کلاسیک و قرقره ای به ترتیب 8/65 ، 7/52 و 9/47 درصد بدست آمد. در وضعیت هوای آرام و شرایط متعارف کارکرد سیستم ها متوسط ضریب یکنواختی برای سیستم های ویل موو ، کلاسیک و قرقره ای به ترتیب 9/85 و 8/73 و 4/64 درصد و یکنواختی توزیع آب در ربع پایین به ترتیب برابر 3/79 ، 5/63 و 5/51 درصد تعیین گردید. نتایج نشان داد که در یکی از مزارع آزمایشی 25 درصد فاصله جابجایی در سیستم کلاسیک ضریب یکنواختی را تا 25 درصد و یکنواختی توزیع بر اساس نصف و ربع پایین مشاهدات را به ترتیب 21 تا 33 درصد افزایش می دهد . در شرایط باد کم و ملایم و بافت خاک لوم رسی عملکرد سیستم ویل مورو بهتر از کلاسیک و قرقره ای و عملکرد سیستم کلاسیک بهتر از قرقره ای تعیین گردید. در اکثر موارد راندمان پتانسیل و واقعی کاربرد آب تقریبا برابر بود که بیانگر اعمال کم آبیاری در مزارع مورد مطالعه به دلیل کمبود آب در فصل زراعی بوده است.